محمد علی ربانی دستیار رئیس سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی در امور گفتگوههای فرهنگی وحقوق بشری و رایزن فرهنگی سابق جمهوری اسلامی ایران در هند در توضیح اهمیت بکارگیری ظرفیت زبان وادب فارسی در دیپلماسی فرهنگی اظهار داشت :

زبان یک نهاداجتماعی جمع گراست وکارکرداصلی ومهم آن شکل دهی فضای گفتگو جهت ارتباط و تعامل و رفع نیازهاست . این ویژگی یعنی میل به گفتگو با دیگری و قدرت متقاعد کنندگی واعتمادسازی  در زبان فارسی بیش از هر زبان دیگری قابل مشاهده است .مضاف برآن زبان وادب فارسی به دلیل قدرت جذب و اقناع بالای موجود در آن وانعطاف پذیری وسازگاری های محیطی آن همواره بستر مناسبی برای فراهم آمدن گفتگوهای انسانی بشمار می رفته است . وی با اشاره به دیرینه گی و قابلیت فوق العاده زبان فارسی در گفتگوگری با دیگری خاطرنشان ساخت :در ادبیات فارسی گفتگوبا خود ودیگری همواره موضوعیت داشته ورویکرد جمع گرایانه وانسانی در زبان وادب فارسی برجلب مساعی مشترک انسانی در ساختن دنیایی مبتنی بر ارزش های مشترک اخلاقی وانسانی همواره تاکید داشته است .

این زبان همواره کوشیده است تا  مرزهای مشترک را تقویت و دیوارهای تمایزات مذهبی ،قومی وجغرافیایی را کم رنگ و کوتاه نماید و  با ارایه درک وفهم عرفانی از هستی که وجه مشترک بسیاری ار ادیان وفرهنگ هاست ،به آنان در دستیابی به فهمی همسو و مشترک از سرنوشت وغایت مشترک خود و پدیده ها و مسایلی که با آن مواجه است  کمک نماید .به دلیل همین ویژگی برجسته است که زبان فارسی را در نزد بسیاری از ملل ،فرهنگ ها وادیان محبوب نموده و نقش واسطه گری حایزاهمیتی در دادوستد وتعاملات فرهنگی و دینی وانتقال تجربه ها میان ایرانیان با سایر ملل برعهده گرفته است .لذا در دوره های تاریخی گذشته همانند قرون میانی ما شاهدیم که زبان فارسی بویژه در شبه قاره ودر عصر دارالشکوه ،زبان گفتگوهای فرهنگی ودینی ایرانیان مسلمان با هندوها ،سیک ها و پیروان سایر ادیان بوده است  و از طریق ترجمه وبرگردان منابع فرهنگی ودینی  این ادیان  به فارسی توانست حوزه های مشترکی را بین فهم عرفانی واخلاقی از دین بین پیروان این ادیان ترسیم و مسیر همبستگی انسانی بین مسلمانان با سایر ادیان وهمچنین ایران وهند را تسهیل نماید.

امروزه زبان فارسی می تواند زبان مشترک برای گفتگوهای فرهنگی ومذهبی فارسی زبان در منطقه بشمار آمده همانگونه که ترجمه ونشر پیام های جهانی آن و شاعران نامی مشترک وتاثیرگذار فارسی وایرانی در عرصه های بین المللی نیز می تواند فصل مشترکی برای گفتگو،هم فهمی وهمسویی فرهنگی ودینی با سایر ملل تبدیل گردد. بهره گیری از زبان ومنطق شاعران وادیبان برجسته فارسی ازقابلیت تاثیرگذاری بالایی در ایجاد هم فهمی مشترک مبتنی بر مشترکات دینی و ایجادفضای گفتگووهمسویی میان ادیان برخوردار می باشد.زبان فارسی در طول قرون گذشته  شاهراهی هموار ،دوطرفه واعتمادساز بشمار می رفته که برپایه تعاملات دوسویه اعتمادپایه پل ارتباطی مستحکمی میان ملت ایران باسایر ملل بویژه در شبه قاره و آسیای مرکزی شکل داده بود . یقینا حرکت بر روی این بزرگراه هموار بیش از هر مسیر دیگر می تواند آرزوی به نیل به همگرایی منطقه ای را محقق گرداند.

 فارسی، موثرترین  ظرفیت برای تصویرسازی مثبت از ایران واسلام

دیگر نکته اشاره شده از سوی رایزن فرهنگی سابق ایران در هند کارکرد رسانه ای وسهم زبان وادب فارسی در تصویرسازی های مثبت بوده است. وی در این خصوص اظهار داشت ؛ یکی از کارکردهای مهم زبان وادب فارسی کارکردرسانه ای آن در انتقال و تبیین مفاهیم وارزشها و تصویرسازی در ذهن وجان مخاطب است .امروزه هدف عمده از  دیپلماسی فرهنگی وعمومی تصویرسازی مثبت در افکار عمومی جامعه مخاطب برای ایجاد همسویی ویا افزایش میزان و دامنه تاثیرگذاری بشمار می رود. در طول تاریخ گذشته از مراودات و ارتباطات فرهنگی ایرانیان با سایر ملل ،زبان فارسی به دلیل قدرت واستحکام منطق تاثیرگذارش در مخاطب سهم مهمی در ایجاد تصویر مثبت از فرهنگ وارزش های ملی و دینی ایرانیان داشته است . امروزه بخشی از تصویر مثبت وفهم منطقی بسیاری از ملت ها از ایران واسلام نیز برگرفته قدرت تبیین ،اغناکننده و تصویرساز آثار ادبی شاعران بزرگ فارسی زبان وایرانی است .مضاف بر آنکه زبان فارسی مهم ترین واصلی ترین راه برای مطالعه و آشنایی با تاریخ ،فرهنگ ،مذهب ،اندیشه وتحولات فرهنگی اجتماعی حوزه فرهنگی تمدنی ایرانی و سایر ملت هاست .از اینرو ترویج زبان فارسی  کمک به مطالعه وفهم بی واسطه این منابع و شناخت ودرک واقع بینانه و دقیق تر از ایران اسلامی وسیرتحولات جاری در آن بشمار می رود.