حوزه کتاب کودک و نوجوان در سالهای پس از انقلاب هم از حیث کمی و هم از نظر کیفی رشد قابل توجهی داشته است، به طوری که از نظر کارشناسان میزان توفیق در این حوزه قابل مقایسه با دوران پیش از انقلاب نیست. اگرچه این حوزه در سالهای گذشته با مشکلات جدی به ویژه در زمینه کیفیت و تولید محتوا مواجه است، اما همچنان این حوزه یکی از حوزههای امیدوارکننده فعالان نشر برای معرفی ادبیات ایرانی به دیگر ملل است. به گفته برخی از کارشناسان، ادبیات کودک و نوجوان به دلیل داشتن مضامین فراگیر انسانی و توجه به روحیات مخاطب کودک و نوجوان، این قابلیت را دارد که با ترجمه به دیگر زبانها، بتواند مسیر جهانی شدن را بپیماید. در این راستا در سالهای اخیر ناشرانی تلاش کردهاند تا کتابهای تولید شده در این زمینه را با حضور در نمایشگاههای بینالمللی به مخاطب جهانی معرفی کنند، برخی موفق بوده و برخی دیگر در این مسیر ناکام ماندندهاند.
بنا بر نظر کارشناسان، ادبیات کودک و نوجوان ایران در سفر به دیگر کشورها در مقایسه با تواناییها و ظرفیتهایش، چندان توفیق نداشته است. این موضوع حتی در قبال کشورهای همسایه و جهان اسلام نیز صدق میکند؛ بازار خوبی که به دلیل وجود اشتراکات متعدد میتواند راه نزدیکتری برای جهانی شدن باشد. وجود اشتراکات مذهبی و دینی و حتی زبانی سرمایههایی است که میتواند ورود کتابهای ایرانی به خارج از کشور را تسهیل کند، اما چرا ناشران ایرانی در این زمینه نیز توفیق چندانی نداشتهاند؟ آیا کتابهای ایرانی توانایی جهانی شدن ندارند یا ساز و کار مناسبی برای ورود به بازار کشورهای همسایه وجود ندارد؟
انتشارات جمال از جمله مجموعههایی است که تلاش کرده در سالهای اخیر کتابهای منتشر شده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان را به دیگر زبانها ترجمه و با مذاکره با آژانسهای ادبی و ناشران کشورهای جهان اسلام، کارهای بیشتری را وارد بازار کتاب منطقه کند. حجتالاسلام و المسلمین علیرضا سبحانینسب، مدیرعامل نشر جمال، در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به جایگاه ادبیات دینی کودک و نوجوان ایران در جهان اسلام گفت: نشر ایران به دلیل نداشتن ساز و کار مناسب، ارتباط دقیق، درست و شفافی نیز با هیچ جای جهان ندارد، نه تنها در بخش کودک که در بخش بزرگسال نیز از این بیماری رنج میبرد. هرچند ارتباط نشر ایران با جهان اسلام نیز به همین صورت است، اما به نظر میرسد که اوضاع کمی بهتر باشد؛ به طوری که برخی از ناشران توانستهاند با ناشران جهان اسلام حتی اهل سنت خارج از کشور ارتباط برقرار کرده و آثارشان را به دیگر زبانها منتشر کنند.
او ادامه داد: ارتباط داشتن با ناشران و فعالان نشر در خارج از کشور کمی سخت است و بیشتر به این بازمیگردد که یک ناشر یا مدیر انتشارات چقدر با ناشران خارج از کشور ارتباط داشته باشد، وگرنه ساز و کاری که به نشر ایران برای حضور در عرصه بینالملل یاری دهد، وجود ندارد.
منبع:تسنیم