گفت و گو

راه‌های نرفته در هزار توی بازارهای داغ نشر افغانستان

بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران روز گذشته به کار خود پایان داد‌، بهانه‌های مختلفی وجود دارند تا این دوره نمایشگاه کتاب تهران را متفاوت‌ترین دوره برگزار شده دانست،‌ از چشمگیر‌تر شدن فعالیت‌های جنبی گرفته تا تقویت بخش نمایشگاهی‌، سالن تولید علم،‌ تکریم اهالی قلم و…. اما کلیدی‌ترین نکته ماجرای تفاوت این دوره نمایشگاه با سایر دوره‌‌ها،‌ حضور کشور افغانستان به عنوان میهمان ویژه بود.

اگرچه حضور ناشران افغانستان در همان روز نخست آغاز به کار نمایشگاه به دلیل نرسیدن کتاب‌ها چشمگیر نبود،‌ اما این مردم سخت‌کوش به سرعت خود را با بیست و هفتمین نمایشگاه کتاب تهران هماهنگ کرده و حضوری چشمگیر از خود نشان دادند،‌ ناشرانی که حدود دو ماه قبل میزبانی ناشران ایرانی را در کابل بر عهده داشتند،‌ آمده بودند تا پیمانی که با حضور ایرانیان در افغانستان کلید خورده بود،‌ محکم‌تر کرده و آن را دنبال کنند.

حجم میلیاردی صادرات کتاب از ایران به افغانستان به صورت سالانه این کشور را تبدیل به یک بازار بالفعل برای نشر ایران کرده است،‌ بازاری که اگر به درستی رصد شود،‌ می‌تواند علاوه بر سودهای سرشار اقتصادی،‌ به مراتب از نظر فرهنگی و حتی سیاسی تأثیرگذاری قابل توجهی را به همراه داشته باشد. حضور دیگر رقبا هم‌چون کشورهای عربی و ترکیه در این بازار به دلیل استقبال مردم افغانستان از نشر ایران،‌ شاید چندان با موفقیت همراه نبوده باشد،‌ اما خود هشداری است برای ایران که این بازار را درک کرده و نسبت به آن با جدیت بیشتری وارد میدان شود.

اجمل عازم رئیس اتحادیه ناشران افغانستان معتقد است ،‌ واردات 10 میلیارد تومانی کتاب از ایران به افغانستان نیازمند ساماندهی است و این نیازمند یک مدیریت خوب در  تهران است، در تهران باید مدیریت شود که چگونه کتاب وارد افغانستان شود. اکنون خروج کتاب از ایران کاملاً به شکل نادرست انجام می‌شود.

باید مدیریت شود که کدام کتاب به افغانستان با کدام تخفیف و قیمت عرضه شود‌

وی ادامه می‌دهد: باید مدیریت شود که کدام کتاب به افغانستان با کدام تخفیف و قیمت عرضه شود‌، اکنون تنها ناشران افغان که وضعیت و امکانات خوبی دارند،‌ می‌توانند کتاب خریداری کرده و به افغانستان انتقال دهند،‌ با توجه به اینکه تقریباً 80 درصد تا 85 درصد بازار کتاب افغانستان توسط کتاب‌های ایران پر می‌شود. باید مسئولان فرهنگی کشور ایران نسبت به این بازار توجه بیشتری داشته باشند.

عازم تصریح می‌کند: کتاب‌های ایران استقبال خوبی در بازار افغانستان دارند،‌ اما متأسفانه کتابی که در ایران چاپ می‌شود، به همان قیمتی که در ایران توزیع می‌شود،‌ به ناشران افغانستان فروخته می‌شود‌، به عبارت دیگر در بازار نشر ایران خریدار افغانستان نیز به مانند خریدار داخلی نگریسته می‌شود. در حالیکه افغانستان قوانین و توانایی‌های خاص خود را دارد و از آنجا که بازار بالفعلی برای نشر ایران به شمار می‌رود‌، باید به شیوه دیگری با آن برخورد شود.

ارائه برخی کتب با شمارگانی خاص و قیمت متفاوت در افغانستان

وی در توضیح مطلب فوق می‌افزاید: کشور آمریکا چند سال پیش نرم‌افزارهای ماکروسافت را که در سراسر جهان به قیمت 100 دلار عرضه می‌کرد،‌ در چین به قیمت 5 دلار عرضه کرد،‌ این موجب شد که بیش از 1 میلیارد از هر عنوان این نرم‌افزارها در چین به فروش رود. این مسأله در افغانستان نیز وجود دارد،‌ اگر ایران بتواند برخی کتاب‌ها را در شمارگانی خاص به قیمت متفاوتی در افغانستان توزیع کند،‌ هم حق ناشر ایرانی محفوظ شده هم اقدامی در راستای دیپلماسی فرهنگی انجام داده و هم مانعی برای کپی کردن کتاب‌ها در پاکستان و عرضه آن‌ها با قیمت اندک‌تر در افغانستان خواهد بود.

عازم ادامه می‌دهد: برای نمونه کتاب فرهنگ معاصر در ایران به قیمت 3 دلار فروخته می‌شود‌، این کتاب خریداری شده به پاکستان برده می‌شود و از روی آن کپی می‌کنند و نسخه کپی شده را به قیمت دو دلار در افغانستان به فروش می‌برند،‌ در صورتیکه اگر کشور ایران خود به فروش با تخفیف کتاب‌ها بپردازد،‌ دست سوء استفاده‌گران را کوتاه کرده است.

رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان افغانستان هم‌چنین با اشاره به نیازمندی‌های بازار نشر افغانستان می‌گوید: کتاب‌های بخش دانشگاهی به صورت کل،‌ بخش کودک و نوجوان‌،روان شناسی و… از حوزه‌هایی است که بسیار به کتاب‌های ایرانی استقبال نشان داده می‌شود.

از بیروت به زبان عربی،‌ از ترکیه به زبان دری و از پاکستان به زبان انگلیسی کتاب وارد افغانستان می‌شود

وی می‌گوید: اکنون کتاب‌های موجود در بازار افغانستان به غیر از ایران از بیروت به زبان عربی،‌ از ترکیه به زبان دری و از پاکستان به زبان انگلیسی وارد می‌شود. البته تنها در ترکیه است که کتاب‌ها به زبان دری ترجمه و سپس عرضه می‌شوند. ما برخی کتاب‌های ایران را نیز به لهجه دری برگردان می‌کنیم و سپس عرضه می‌کنیم،‌ با این شیوه فروش کتاب تا 10 برابر افزایش پیدا می‌کند. بومی سازی خود یکی از بندهای ساماندهی و مدیریت صادرات کتاب است.

با توجه به اینکه ناشران و چاپخانه‌داران ایران در کنار مسئولان معاونت فرهنگی وزارت ارشاد چندی پیش سفری به این کشور داشته و از نزدیک با نیازمندی‌های آن‌ها آشنا شده‌اند،‌ به نظر می‌رسد،‌ اکنون دیگر وقت آن است که تولید بر اساس نیاز مخاطب افغانستان را آغاز کرده و در کنار آن صادرات کتاب را سامان بخشیم،‌ خرید صدها میلیون تومانی ناشران افغانستان از نمایشگاه کتاب تهران برای توزیع در افغانستان در کنار رقم سالانه واردات کتاب نشان می‌دهد که افغانستان فرصتی است که باید از آن استفاده کرد،‌ برای دستیابی به این فرصت ناشران پاکستان،‌ ترکیه و… تلاش بسیاری دارند.

منبع:تسنیم

بازگشت به لیست

نوشته های مشابه