حمید حسام از نویسندگان آثار فرهنگ مقاومت که به تازگی از نمایشگاه بین المللی مسکو بازگشته ضمن ابراز خوشحالی از مورد استقبال قرار گرفتن غرفه ایران، به تاکید این موضوع پرداخت که مخاطبان روس با آثار و نویسندگان شاخص حوزه فرهنگ مقاومت آشنا هستند.
حمید حسام از نویسندگان آثار حوزه فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس که به تازگی تقریظ رهبر انقلاب از کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» او رونمایی شده در روزهای اخیر به نمایشگاه بین المللی کتاب مسکو رفت.
حمید حسام در غرفه ایران حضور داشت و با مترجمان و بازدیدکنندگان روس دیدار داشت. ضمن اینکه در مراسم افتتاحیه نمایشگاه مسکو هم حضور داشت. وی در رابطه با حضورش در این نمایشگاه گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا انجام داده است که در ادامه از نظر می‌گذرانید:
وجه تمایز نمایشگاه مسکو از نظر حمید حسام
این نویسنده گفت: قبل از حضور در نمایشگاه بین المللی مسکو در سه نمایشگاه فرانکفورت، دهلی و بیروت حضور داشتم و آنچه به‌نظرم وجه تمایز این نمایشگاه بود به خصلت روس‌ها بازمی‌گشت و اشتیاق‌شان به کتاب؛ در مسکو اقبال بازدیدکنندگان بسیار عمیق و خیلی جان‌دار بود.
وی افزود: این اشتیاق در نمایشگاه مسکو را می‌شد در همه افراد اعم از خانم، آقا و جوان ملاحظه کرد. در قیاس با نمایشگاه‌های دیگر در مسکو 100 درصد بازدیدکنندگان کتاب‌خوان بودند درحالی که در جاهای دیگر 80 درصد بازدیدکنندگان اهل کتاب بودند و 20 درصد به دنبال مسائل حاشیه‌ای بودند. در بعضی نمایشگاه‌ها هم 50 درصد بازدیدکنندگان کتاب‌خوان محسوب می‌شدند.
حسام ادامه داد: در نمایشگاه مسکو هرکس وارد سالن می‌شد برای پیدا کردن تازه‌های نشر می‌آمد و این ویژگی بارزی این نمایشگاه بود.
تاثیر تحریم غرب بر فضای اروپایی نمایشگاه مسکو
در بخش دیگری این نویسنده آثار حوزه فرهنگ مقاومت با اشاره به تاثیر تحریم روسیه در ماجرای جنگ روسیه با اوکراین گفت: فضای تحریم کشور روسیه بر نمایشگاه مسکو محسوس بود و به‌طور خاص کشورهای اروپای غربی حضور نداشتند. کسانی که در نمایشگاه‌های قبلی مسکو حضور داشتند به این نکته تاکید داشتند که نمایشگاه امسال مسکو خلوت‌تر از نمایشگاه‌های سال قبل است.
وی تاکید کرد: اما در نمایشگاه امسال اقلیتی ایران‌دوست و کتاب‌خوان حضور داشتند. شروع و طلیعه نمایشگاه هم برنامه‌ای ویژه ایران بود. این حاصل تلاش رایزن فرهنگی ایران در روسیه و سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه بود. ضمن اینکه خانه کتاب و ادبیات ایران و معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم تعاملی با رایزن فرهنگی ایران در روسیه و سفارت ایران در مسکو برقرارکرده بودند تا فعالیت‌های غرفه ایران چشم‌گیر شود.
حضور پررنگ ایران در نمایشگاه مسکو
حسام سپس گفت: این تلاش‌ها باعث شد نمایشگاه کتاب امسال مسکو با نمایشگاه‌های قبل متمایز باشد. در سابقه برگزاری نمایشگاه بین المللی مسکو تاکنون مراسم افتتاحیه برای کشور ایران نبوده است. ضمن اینکه مراسم از طریق تلویزیون هم پخش شد.
وی خاطر نشان کرد: البته در زمان برپایی نمایشگاه مسکو هنوز دانشگاه‌ها باز نشده بود و مقداری حضور نداشتن دانشجویان در نمایشگاه محسوس بود.
نویسنده کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» در ادامه گفت: برنامه‌های فرهنگی نمایشگاه مسکو فقط به مراسم افتتاحیه ختم نمی‌شد و برنامه‌هایی که از سوی رایزن فرهنگی ایران در روسیه باعث شد وقت ما در روزهای برگزاری نمایشگاه پر باشد. این برنامه‌ها که با هماهنگی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ترتیب داده شد شامل دیدار با مترجمان و فعالان بنگاه‌های نشر و ترجمه می‌شد.
گپ‌وگفت‌هایی از جنس آشنایی با فرهنگ روس‌ها
وی افزود: ما در این نمایشگاه با اسامی و اشخاص جدیدی آشنا شدیم و با فعالان ترجمه مسکو درباره اصطلاحات و ترجمه‌هایی که بار معنایی خاصی دارد، صحبت کردیم. از اسامی و عنوان‌های کتاب شروع کردیم و به متن کتاب‌ها پرداختیم.
حسام در ادامه توضیحاتی از بازدید بخش «کتاب جهانی» نمایشگاه مسکو داد که یک مرکزیت برای کتاب دنیا به حساب می‌آید و یک شهر کتاب عظیم است و در ادامه گفت: مسئولان برپایی نمایشگاه وقت گذاشتند و سالن به سالن ما را برای بازدید از این مرکز بردند. در آنجا دیدم هنوز در ایران عقب هستیم و ارتباط دیجیتال روس‌ها به کمک این پایگاه برایم جالب بود.
وی درباره دیگر برنامه‌هایش در این نمایشگاه گفت: با بنگاه‌های نشر در این نمایشگاه ارتباط گرفتیم؛ ضمن اینکه متوجه شدم حضور انتشارات صدرا و دکتر طبایی و هادوی یک برگ برنده –ایران- در روسیه هستند. چرا که این افراد ایرانی‌تبار در فضای نشر روسیه و ایران ارتباطات خوبی برقرار کرده‌اند و خودشان یک کنترل نهایی بر آثار انجام می‌دهند. در همین رابطه به وزارت ارشاد پیشنهاد دادم از ظرفیت چنین افرادی استفاده شود.
این نویسنده سپس گفت: یکی از نقدهایی که به مسئولان وزارت ارشاد مطرح کردم این بود که اشکال ما پرزنت [معرفی] کتاب‌هاست و در بخش فروش مشکلی نداریم.
آشنایی روس‌ها با آثار فرهنگ مقاومت و نویسندگانش
حسام در پاسخ به این سوال خبرنگار ایبنا که چقدر مخاطبان غرفه ایران با کتاب‌های حوزه فرهنگ مقاومت آشنایی داشتند، این‌طور پاسخ داد: بازدیدکنندگان نمایشگاه مسکو ما را ندیده بودند اما اسم‌مان را می‌شناختند. مترجمان آثار هم طبیعتا ما را می‌شناختند و به‌واسطه مترجمان، مخاطبانی هم بودند که با ما آشنا می‌شدند. بسیاری از بازدید کنندگان آثار اسم‌های نویسندگانی همچون احمد دهقان، قیصری، محمدرضا بایرامی و رضا امیرخانی را می‌شناختند.
وی ادامه داد: قله آثار و ادبیات روسیه، ادبیات جنگ است. مخاطبان نمایشگاه این ذائقه را داشتند که ادبیات جنگ عراق- ایران و به تعبیر ما «دفاع مقدس» را مطالعه کنند. شاید ده‌ها بار با این تقاضا مواجه شدم که کتابی که نوشته بودم و تنها یک نسخه از آن در غرفه موجود بود را خریداری کنند. آنها می‌خواستند با ادبیات پایداری آشنا شوند.
5 کتاب مهم ایرانی در نمایشگاه مسکو
این نویسنده آثار حوزه فرهنگ مقاومت ضمن تاکید بر اینکه از آثار خانم بهناز ضرابی زاده کتاب‌های «گلستان یازدهم» و «دختر شینا» به زبان روسی ترجمه شده بود و در نمایشگاه مسکو وجود داشت و از من هم کتاب‌های «وقتی مهتاب گم شد»، «آب هرگز نمی‌میرد» و «مهاجر سرزمین آفتاب» به زبان روسی ترجمه شده بود و در غرفه ایران نمایشگاه مسکو عرضه شده بود ادامه داد: یکی از ابتکارات رایزن فرهنگی ایران در روسیه این بود که متن تقریظ رهبری بر کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» را با وجود انتشار تازه آن به زبان روسی ترجمه کرده بود و در نمایشگاه به شکل بروشور آن را عرضه می‌کرد و برای این تقریظ به زبان روسی نیز یک مراسم رونمایی برگزار کرد.
وی با بیان اینکه اینکه رهبری برای کتابی تقریظ بنویسد و منتشر شود برای روس‌ها جالب بود، ادامه داد: بازدیدکنندگان سوال می‌کردند از شخصیت کتاب‌ها و این گفت‌وگو دلالت داشت بر اینکه قهرمانان جنگ ما از چه طبقاتی هستند.
حسام ضمن توضیحاتی از آشنایی روس‌ها با قهرمانان جنگ ژاپنی گفت: ما برای بازدیدکنندگان توضیح می‌دادیم که فرماندهان جنگ از طبقات گوناگون بودند. از مردم، کشاورز، دانشجو و زنان و… برای آنها هم جالب بود. آنها به دنبال فهم لایه‌های اجتماعی معاصر ایران بودند و این برای‌شان جذاب بود.
منبع: ایبنا
