به میزبانی دانشگاه کمپلوتنسه مادرید، کنفرانس «تأثیر ادیان بر ادبیات فارسی» در اسپانیا برگزار شد.
با مشارکت دانشکده زبانشناسی دانشگاه کمپلوتنسه مادرید و اداره‌کل همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، کنفرانسی با موضوع «تأثیر ادیان بر ادبیات فارسی» در محل سالن اجتماعات دانشکده زبانشناسی دانشگاه مذکور برگزار شد.
در بخش افتتاحیه این همایش، ریاست دانشکده زبانشناسی، ریاست دپارتمان زبان‌های هند و اروپایی و رایزن فرهنگی کشورمان نکاتی را بیان داشتند.
احمدی، رایزن فرهنگی کشورمان در اسپانیا در سخنانی، تاریخ ادبیات و زبان فارسی را در دوران پس از اسلام به سه دوره شامل دوران فترت، دوران احیاء اولیه و دوران شکوفایی تقسیم کرده و ویژگی‌های هر یک از این دوره‌ها را بر شمرد.
وی بیان کرد: هویت ما را دو رکن مهم تشکیل می‌دهد یکی دین اسلام و دیگری ادبیات ایران که در رأسش زبان فارسی است. وضعیت ادبیات ایران به ویژه زبان فارسی بعد از ظهور اسلام تا قرن ششم هجری در ایران را می‌توان به سه دوره تقسیم کرد: دوره اول «فترت» است، دورانی نزدیک به دو قرن که ادبیات فارسی مکتوب قابل توجهی نداشته‌ایم البته این نکته به این معنی نیست که ادباء و شعرای ما از نوشتن و سرودن دست کشیده باشند بلکه بر ضرورت‌هایی که در این هنگام به وجود آمد به زبان عربی تمایل پیدا کردند. این زبان در قالب زبان دری در دوره اسلامی نخستین بار در دربارها و شهرها نواحی شرق ایران برای شعر و نثر به کار رفت و به عبارت دیگر نخستین ظهور ادبی آن در شرق ایران شکل گرفت.
احمدی افزود: دوره دوم، دوران احیاء اولیه شعرا و نویسندگان فارسی زبان پس از قرن دوم هجری و با سپری شدن دوره فترت ادبی، رنگی تازه به ادبیات فارسی زدند و با آمیختن فرهنگ ایرانی با آموزه‌های متعالی اسلامی برگ زرینی در تاریخ ادبیات کشورمان گشودند. این پیوند عناصر ایرانی و اسلامی در عرصه ادبیات که با تاثیرپذیری متون نظم و نثر فارسی از کلام الهی و سخنان پیامبر اسلام و امامان شیعه عینیت یافت.
وی عنوان کرد: دوره سوم مسیری که از قرون سوم به بعد شکل گرفته بود به تدریج سیر صعودی را طی کرد تا آنکه در قرن ششم به اوج شکوفایی رسید. دربار سامانیان مجمع پارسی سرایان بود و از گوشه و کنار ایران و ماوراء النهر علما و دانشمندان به سمرقند و بخارا می‌شتافتند و شاهد شاهکارهای نثر فارسی در این دوره می‌باشیم. کم کم شعرایی مسلمان که از آیات و روایات پیامبر الهام می‌گرفتند به سرودن اشعار عمیق فارسی پرداختند و بزرگانی چون رودکی، سعدی، حافظ، فردوسی، مولوی و …. آنچه که بطور اختصار عرض شد نمونه‌ای از بزرگان حوزه ادبیات ایران که با پیوند با اسلام در عرصه جهان درخشیدند که دوران کلاسیک می گویند. اما دوران معاصر هم به ویژه در دوران ایران امروز که پدیده اجتماعی با ماهیت دینی تجلی یافت به نام انقلاب اسلامی ایران در این مقطع هم انقلاب اسلامی بر ادبیات ایران تاثیرگزار بود.
وی تصریح کرد: ادبیات انقلاب اسلامی آیینه باورها، نگرش‌ها و جلوه‌گاه آرمان‌های بلند زلالی است که امت بزرگ ما را از گذرگاه هولناک ترین و دشوارترین حادثه‌ها گذرانده و به امروز رسانده است. ادبیاتی که در آن اشک و لبخند، آرامش و خطر، فریاد و سکوت، خاکستر و آفتاب و خشم و نرمش وجود دارد شناختن و شناساندن ادبیات اسلامی معرفی جریان زلال و خروشانی است که از متن قرآن کتاب آسمانی مسلمانان سرچشمه گرفته و سخن از آزادی، کرامت انسان‌ها، مبارزه با دشمن و سبک زندگی متعالی در آن نهفته است.
رایزن فرهنگی کشورمان اظهار داشت: دو نمونه از دو شخصیت برجسته دینی که از مراجع مسلمان شیعه هستند و در علوم دینی، صاحب نظر و محل رجوع مردم هستند خود از ادباء و شعرای عصر ما می باشند، امام خمینی(ره) بنیانگزار نظام جمهوری اسلامی ایران و شخصیت دوم آیت‌الله العظمی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی است که دارای شانیت ادبی والایی هستند.
خوان آنتونیو پدروسا، رئیس دپارتمان در این بخش به معرفی اجمالی مرکز مطالعات ادیان دانشگاه کمپلوتنسه مادرید پرداخت و گفت: این مرکز یکی از مراکز رسمی دانشکده بوده که در حال حاضر 90 پژوهشگر و محقق در آن مشغول به کار هستند. حوزه کاری این پژوهشگران بسیار گسترده است و تمامی زمینه‌های علوم انسانی را در بر می گیرد.
وی اظهار داشت: حوزه‌های مطالعاتی مثل زبانشناسی، فلسفه، تاریخ، علوم اجتماعی، حقوق، روانشناسی و … همگی زمینه‌هایی برای پژوهش در این مرکز اما از زاویه دید ادیان بوده است. ادیان و مذاهب باستانی، جدید، شرقی و غربی دراین مرکز مورد مطالعه قرار می‌گیرند.
خوان آنتونیو پدروسا عنوان کرد: یکی از محورهای کلیدی در ادیان امروز، دین اسلام و ادبیات کلاسیک فارسی است که تحت تاثیر اسلام بوده است. ادبیات فارسی نقش پررنگی در شکل گیری هویت ایرانی داشته است. لذا برای ما از این نظر ایران دارای اهمیت بسیار زیادی است و کنفرانس امروز نیز در همین راستا برگزار می‌شود.
