یاسر عسکری گفت: خوشبختانه آیین‌های انقلاب دست ما را در ثبت خاطرات باز کرد. به صورت شهودی و اشراقی می‌دیدیم که سردار چقدر مقبولیت داشته اما این کتاب‌ها به صورت عینی بازگو می‌کنند که محبوبیت سردار حاج قاسم سلیمانی تا چه حد بوده است.
همزمان با سومین سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی نشست بررسی کارنامه انتشارات «راهیار» در حوزه ادبیات مقاومت و دفاع مقدس دوشنبه (12 دی‌ماه 1401) با حضور یاسر عسکری، محمدرضا جعفری‌نسب و محدثه سادات محسنی در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
یاسر عسکری مدیر مسوول نشر «راهیار» در ابتدای این نشست گفت: سعی کردیم تا روایت‌های مردمی از ایام شهادت سردارحاج قاسم سلیمانی را در برخی از استان‌ها و شهرهایی که پیکر در آن شهرها تشییع شده بود، به صورت کتاب منتشر کنیم.
وی افزود: تمرکز اصلی نشر «راهیار» بر ثبت خاطرات و روایات مردمی گذاشته شده است. بیش از 130 عنوان روایات مردمی بوده است. قبل از این ماجرا تجربه‌ای در مورد ثبت خاطرات مردمی در ایام کرونا داشتیم که تجربه خوبی بود و با توجه به محققانی که در شهرهای مختلف داریم، شروع ثبت تاریخ شفاهی ایام شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی در سبزوار و اهواز کلید خورد و کتاب‌های مربوط به این مناطق زودتر از سایر شهرها و استان‌ها منتشر شد.
عسکری بیان کرد: تولید علوم انسانی بومی یکی از موضوع‌هایی است که نشر «راهیار» به آن رسیده است. با توجه به تاملات و تجربه زیستی، ماجرای تشییع پیکر شهید حاج قاسم سلیمانی نیز از این سنخ کارهاست که استقبال از تشییع پیکر این شهید بی‌سابقه بود. البته قبل از این شهید تشییع رهبر معظم انقلاب را داشتیم ولی متاسفانه خاطرات مردم در آن زمان ثبت و ضبط نشده است.
وی افزود: انقلاب اسلامی همراه با خودش یکسری معارف‌هایی را ایجاد کرده که کمتر به آن پرداخته شده است و مجموعه نشر «راهیار» به این نتیجه رسید که این آیین‌های ملی و مذهبی جزو میراث فرهنگی کشور محسوب می‌شوند و این رخداد نیز یکسری ایام‌الله با خودش آورده که باید ثبت و ضبط شود. خوشبختانه گام‌های اولیه را در این زمینه به خوبی برداشتیم. 15 کتاب تاکنون در این زمینه منتشر کردیم و 17 کتاب نیز در دست چاپ قرار دارد.
.jpg)
مدیر مسوول نشر «راهیار» بیان کرد: البته در ثبت خاطرات این ایام محدود به فضای داخل کشور نشدیم و حتی خاطرات مردم در عراق را نیز ثبت کردیم که ترجمه نیز شده است. ناگفته نماند به جز چند استان که خاطرات آنها را ثبت و ضبط کردیم، خاطرات عراق، بحرین و آذربایجان نیز به رشته تحریر درآمد. کتاب «سردار سردارها» خاطرات مردم سبزوار، نخستین کتابی است که از این مجموعه کتاب‌ها به چاپ رسیده است.
در ادامه این نشست محمدرضا جعفری‌نسب از گروه تحقیق کتاب «سردار سردارها» در شرح نحوه جمع‌آوری خاطرات این کتاب گفت: پایان سال 98 و آبان ماه 99 بود، طی صحبت‌هایی که با دوستان داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که اگر خاطرات این ایام را ثبت و ضبط نکنیم ممکن است دچار تحریف شود. به این نتیجه رسیدیم که به سراغ مردم برویم و خاطرات آنها را ثبت و ضبط کنیم.
وی افزود: سبزوار فاصله نزدیکی با مشهد دارد. در ایام شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی هزاران نفر به مشهد رفتند تا به تشییع پیکر سردار حاج قاسم سلیمانی برسند. البته در کتاب «سردار سردارها» خاطرات به همراه تصاویر آورده شده است. بعد از صبحِ شهادت حاج قاسم از تمام تشکل‌ها آمدند و شهر را سیاهپوش کردند و ما می‌دانستیم که این جمعیت حاضر خاطرات بسیاری دارند. شاید دو هزار پیام مردمی دریافت کردیم و کل کار در 25 روز به چاپ رسید.
.jpg)
جعفری نسب با بیان اینکه هیچ‌گونه الگویی نداشتیم، گفت: سعی می‌کردیم موضوعات را اضافه کنیم و در پروسه تحقیق به آن بپردازیم. بعد از گرفتن مصاحبه‌ها، خاطرات خوب را جدا می‌کردیم، به نویسنده می‌دادیم و نویسنده تدوین نهایی را انجام می‌داد.
در ادامه این نشست محدثه سادات محسنی محقق و گردآورنده کتاب «بغض البرز» با بیان اینکه این کتاب نخستین کار تاریخ شفاهی من بود، گفت: شروع تا به چاپ رسیدن کتاب «بغض البرز» در حدود 35 روز به طول انجامید. برای تحقیق، پیاده‌سازی، تایپ و تدوین هر داستان بیشتر از 24 ساعت وقت نداشتیم. کار فشرده انجام شد اما تجربه خیلی خوبی بود. برای جمع‌آوری و بقیه مراحل از جایی ایده نگرفتم و ایده خودم بود. در آن محدوده زمانی اطلاعی از چاپ کتاب‌های دیگر نداشتیم.
وی افزود: حجم محتوا متفاوت بود. برخی از خاطره‌ها بلند بود و برخی کوتاه. فقط خاطرات بعد از شهادت مدنظر بود. برخی از افرادی که خاطره‌هایشان را بازگو می‌کردند نظامی و همرزم سردار شهید بودند. برخی دیگر در سپاه یا بسیج حضور داشتند و برخی در گذشته در کرمان حضور داشتند و خاطراتشان به آن دوران برمی‌گشت.
محسنی بیان کرد: مدنظر این کتاب تاریخ شفاهی و اتفاقات بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی بود. بعضا دوستان شهدا بودند که در عملیات‌هایی حضور داشتند که سردار نیز حاضر بود. زمان مصاحبه هر فرد 30 دقیقه به بالا بود و سعی کردیم از گفته‌هایشان بیشترین استفاده را بکنیم.
در ادامه یاسر عسکری گفت: خوشبختانه آیین‌های انقلاب دست ما را در ثبت خاطرات باز کرد. به صورت شهودی و اشراقی می‌دیدیم که سردار چقدر مقبولیت داشته اما این کتاب‌ها به صورت عینی نشان می‌دهد که محبوبیت سردار حاج قاسم سلیمانی تا چه حد بوده است. یکی از این کتاب‌ها «اسم پسرم قاسم» است. این کتاب مشتمل بر خاطرات 70 نفری است که بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی اسم بچه خود را قاسم گذاشتند. مطالعه این کتاب‌ها برای بحث‌های علوم انسانی و مردم‌شناسی بسیار ضروری است.
وی افزود: «سلیمانی‌ها» کتاب دیگری است که از مردم ایران، افغانستان و آرژانتین در مورد تاثیر شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی بر خانواده‌ها پرسش‌هایی مطرح شده است. کتاب «سیب آخر» و «مردی که زبان کبوترها را می‌دانست» به تازگی منتشر شده است اما طی مدت کمی دو چاپ هزار و پانصدتایی از آن به فروش رسید و کتاب به چاپ سوم رسید. سردار شهید حاج قاسم سلیمانی مانند شیشه عطری بود که بعد از شهادتش عطر او آدم را گرفته است. همچنین زندانیان بحرین از زمان شهادت حاج قاسم گفتند که در قالب 70 خاطره ثبت و ضبط شده است.
مدیر مسوول نشر «راهیار» بیان کرد: خاطرات مردمی افغانستان ثبت و ضبط می‌شود. البته نشر راهیار فتح بابی در این زمینه بود که جای کار بسیاری دارد. کارهای ضربتی نیازمند تحقیق بیشتری است. تحولی که در تک تک افراد مشاهده می‌شد. بعضی از مردم نام برخی از اماکن ورزشی را به نام شهید حاج قاسم سلیمانی گذاشتند. برخی اسم این شهید را بر روی بچه خود گذاشتند. برخی بعد از شهادت این سردار در رعایت حجاب مراعات بیشتری داشتند که اگر این تاثیرات ضبط و ثبت شود، بسیار ارزشمند است.
در ادامه این نشست محمدرضا جعفری‌نسب اساسا کارهای فرهنگی سبزوار را شاخص ارزیابی کرد و گفت: کارهای فرهنگی در بین جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در حوزه نشر کتاب دیده می‌شود و کارهای سبزوار خیلی شاخص است. یکی از نکات تاثیرگذار روانشناسی مردم شهر ماست. ما کتاب در مورد شهدا کم داریم. دهکده‌ای برای شهدای شاخص سبزوار ایجاد کردیم. مردم به حسینیه هنر، تنها موسسه فرهنگی هنری شهر اعتماد دارند و این در موفقیت این شهر تاثیرگذار است. کار به صورت تیمی انجام شد و توانستیم 12 کتاب در زمینه معرفی شهدا به چاپ برسانیم
یاسر عسکری در ادامه گفت: مردم سبزوار نوعی ایثار و فداکاری مستمر دارند و در کار خود استقامت می‌ورزند و روی ایده خود پافشاری می‌کنند. در راه اهدافی که دارند، مصر هستند و یا حتی فراتر از آن سلوک و سبک زندگی آنان این‌گونه است. سبزوار در زمینه تربیت نیرو خیلی خوب کار کرده است و با توجه به اینکه سبزوار مرکز استان نیست اما 15 تا 20 عنوان کتاب تاثیرگذار به چاپ رسانیده است. اعضای تشکل‌های فرهنگی سطح شهر نیز بسیار فعال بودند.
.jpg)
در ادامه این نشست محدثه سادات محسنی با بیان اینکه استان البرز ظرفیت بالایی دارد، چون مراکز فرهنگی زیادی در این شهر فعال هستند که باید با به کارگیری نیرو در این زمینه بیشتر فعالیت کنند. البته در زمینه نوشتن ممکن است سنگ‌اندازی‌هایی هم باشد. اما سعی داریم در حد توان کار ادامه پیدا کند.
در ادامه یاسر عسکری در شرح چند کتاب گفت: کتاب «سیب آخر» حضور سردار در سیل خوزستان است. کتاب «سیل و سردار» به خاطرات مردمی در حضور سردار حاج قاسم سلیمانی در خوزستان می‌پردازد. کتاب «مردی که زبان کبوترها را می‌دانست» به زبان کودکانه ماجرای حضور و نقش‌آفرینی سردار را به رشته تحریر درآورده است.
وی افزود: این سبک نگارش تاریخ شفاهی موضوعات و افق‌های جدیدی را باز می‌کند که اگر با قوت ادامه پیدا کند، طبیعتا اثرگذارتر خواهد بود. بسیاری از این کتاب‌ها جای تکمیل شدن دارند. آن نگاه فرهنگی سردار حاج قاسم سلیمانی می‌تواند دست‌آموز باشد. شخصیت فرهنگی که در سطح جهان اسلام تاثیرگذار است، اما از زادگاه خویش غافل نیست. کرمان منطقه جنگ زده نبود اما به لطف سردار اولین موزه دفاع مقدس را دارد.
مدیرمسوول نشر «راهیار» بیان کرد: ثبت خاطرات لشکر ثارالله را ایشان انجام دادند که پندآموز است. این راه شروع شده است و باید ادامه پیدا کند و فرهنگ سردار حاج قاسم سلیمانی در زندگی ما باید متجلی شود. احساس غم یا شوق کافی نیست و باید مکتب او که برگرفته از مکتب امام(ره) و حضرت زهرا (س) است، شناخته شود.
منبع: ایبنا