«گیزلا وارگا سینایی»، هنرمند نقاش مجارستانی معتقد است اشعار حافظ برای ترجمه به زبان مجاری دشوار است با این حال حافظ را معجزه ادبیات می‌داند.
«گیزلا وارگا سینایی» که نمایشگاهی با عنوان «فال حافظ» به میزبانی نگارخانه «هان» با همکاری مجموعه فرهنگی «پیرسوک» برگزار کرده است به وجود دوره‌های آموزش زبان فارسی در مراکز آموزشی مجارستان اشاره کرد و از دشواری ترجمه اشعار حافظ شیرازی سخن گفت.
او در این نمایشگاه که پیش‌تر به میزبانی نگارخانه «دیدار» در اصفهان برگزار شد، نقاشی‌هایی را ارائه کرده که الهام گرفته از متن فالنامه‌هایی است که با استفاده از اشعار حافظ شیرازی تهیه می‌شوند. گیزلا وارگا سینایی با استفاده از متن این فالنامه‌ها در فرم‌هایی که بر اساس اشعار حافظ شکل داده، مخاطب را میان واژگان تغزلی و تصاویر دلربا قرار می دهد.
در این نمایشگاه که با حضور هنرمند در شیراز آغاز بکار کرد و تا ۵ شهریور ۱۴۰۳ ادامه دارد، علاقمندان می توانند فال حافظ را هنگام تماشای تابلوها دریافت کنند.
– در کشور مجارستان چقدر حافظ را می شناسند؟
حافظ، سعدی و فردوسی را می‌شناسند؛ من ۱۶ ساله بودم که قصه های شاهنامه را خواندم و گلستان سعدی را ترجمه کردم. اشعار خیام را بیش از ۱۰ نفر در مجارستان ترجمه کردند. البته شمار کمی از حافظ هم کار شده است و می دانند که خیلی معروف است. من هنگامی که به وین رفتم خوب او را می شناختم و داستان های اسطوره ای و شاهنامه برایم جالب بود، بنابراین برای من آشنا بود اما درباره حافظ به اندازه امکاناتی که داشتم و به اندازه‌ای که خودم نیز به فارسی بفهمم به مجالس حافظ خوانی می رفتم و مطالعه می کردم تا آن حد که من به عنوان یک خارجی می توانم درکش کنم به نظرم فوق العاده است یعنی یکی از بزرگان ادبیات جهان است که به نظرم نقاشی می تواند اشعار او را به خوبی نشان دهد. اما اشعار حافظ به سختی به زبان های دیگر ترجمه می شود. تا همین حد شانس داشتم که بتوانم زبان حافظ را که معجزه ادبیات است، بفهمم.
– آیا در مجارستان دوره آموزش زبان فارسی هست؟
بله، ما رشته زبان شناسی داریم که بخشی از آن فارسی است اما دانشجوی زیادی نمی پذیرد. برای خیلی از دانشجویان این زبان جالب است.
– جایگاه ادبیات و هنر مجارستان را در ایران چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا در ایران آشنایی با هنر و ادبیات این کشور وجود دارد؟
این را باید از ایرانی ها پرسید! فکر می کنم نگاه مثبتی به این حوزه ها وجود دارد. نمی دانم که چه تعداد اثر از ادبیات مجارستان ترجمه شده است اما این را می دانم که در دنیا به ترجمه آثار مجاری علاقه وجود دارد و خیلی ادبیات مجارستان غنی است.
– شما تجربه ترجمه اثری از زبان مجاری به فارسی دارید؟
نه من نداشتم. اما می دانم که چند نفر کتاب هایی را در این زمینه در آورده اند. البته یک کتابی ترجمه شد که یک نویسنده معاصر بود با عنوان «شمع‌ها تا ته می‌سوزد».
– چندمین سفر شما به شیراز است؟
من به یاد ۵۶ سال پیش می افتم که بار اول بود به اتفاق خسرو سینایی برای ساخت فیلم مستند راجع به کوچ بختیاری ها به شیراز آمدیم و خیلی خوشم آمد. تازه به ایران آمده بودم و برایم بسیار جذاب بود. اما پس از آن فکر می کنم که یک یا دوبار دیگر به شیراز آمدم و این سومین بار است که مهمان شیرازم. به نسبت کم آمده ام.
