کتاب “تا آخرین فشنگ رمانی بر اساس واقعیت” به زبان آذری در جمهوری خودمختار نخجوان ترجمه و منتشر شد.
ابوالفضل ربیعی ، وابسته فرهنگی کشورمان گفت؛ این کتاب به روایت داستانی تاریخی بر اساس واقعیت مربوط به سوم شهریور سال ۱۳۲۰ اشاره دارد که با شروع حملات زمینی و هوایی شوروی و انگلیس از نقاط مختلف به ایران، در هنگام تهاجم نیروهای ارتش شوروی از منطقه شمال غرب، سه تن از مرزبانان ایرانی با نام‌های «سرجوخه مصیب ملک محمدی»، «سید محمد راثی هاشمی» و «عبدالله شهریاری» با وجود دستور به عدم مقاومت توسط حکومت مرکزی و تعداد بسیار زیاد لشکر شوروی، به صورت داوطلبانه 48 ساعت مقابل نیروهای مهاجم بر روی پل آهنی جلفا مقاومت نموده و از خاک میهنشان دفاع کردند و به شهادت رسیدند به صورت رمان نقل شده است.
وی افزود: هنگامی که متفقین تصمیم به اشغال ایران در جنگ جهانی دوم را می‌گیرند، این سه مرزبان وظیفه پاسداری از مرزهای شمالی ایران را در پل فلزی جلفا-نخجوان بر عهده داشتند. پس از آن که ارتش شوروی برای ورود به خاک ایران به این پل که عملاً تنها و بهترین محل عبور از رود پرخروش ارس در این ناحیه است، نزدیک می‌شوند مقاومت دو روزه این سه سرباز ایرانی آغاز می‌گردد. این مرزبانان ایرانی با اشراف به پل و منطقه، دو روز لشکر سرخ شوروی را زمینگیر می‌کنند و روس‌ها هم که چاره‌ای جز گذر از همین پل نداشتند با وجود استفاده از توپخانه سنگین‌شان مجبور به نبردی 48 ساعته می‌گردند که تنها با به شهادت رساندن ژاندارم‌ها سرجوخه ملک محمدی، سید محمد راثی هاشمی و عبدالله شهریاری است که توانستند وارد خاک ایران شوند.
مقاومت شجاعانه این سه سرباز تحسین نیروهای مهاجم و خصوصاً فرمانده لشکر ۴۷ شوروی، سرلشکر نوویکف را برانگیخت. وی زمانی‌که با عبور از پل متوجه گشت بعد از 48 ساعت تنها با ۳ سرباز در حال نبرد می‌باشند، به نشانه احترام یکی از درجه‌هایش را از روی دوشش باز کرده و روی سینه سرجوخه محمدی گذاشت و از چوپانی می‌خواهد تا ۳ سرباز شجاع را به شیوه مسلمانان کنار پل آهنی دفن کند. تدفین این ۳ سرباز با تشریفات کامل نظامی از سوی لشکر ۴۷ ارتش شوروی و در کنار خط آهن پل جلفا صورت گرفت.
بر اساس این واقعیت تاریخی کتاب “تا آخرین فشنگ رمانی بر اساس واقعیت” توسط مهدی شیرزادی به رشته تحریر درآمده است و به داستان مقاومت چهل و هشت ساعته این سه سرباز در مقابل لشکر چهل و هفتم اتحاد جماهیر شوروی می‌پردازد که به همت وابستگی فرهنگی کشورمان در نخجوان به زبان آذری ترجمه و منتشر گردید .
این کتاب برای علاقمندان به داستان های واقعی تاریخی از مجاهدت و مقاومت ملت غیور خطه آذربایجان ایران در برابر اشغالگران کاربرد دارد.